Ομιλία της Προέδρου του Συνδέσμου Επιστημόνων Γυναικών Θεσσαλονίκης Ελένης Μανδρίνου Τσουρέκα, στην ετήσια εκδήλωση του Συνδέσμου για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, την Κυριακή 10 Μαρτίου 2024, στο Electra Palace Θεσ/νίκη:
Αγαπημένα μέλη και φίλες του Συνδέσμου Επιστημόνων Γυναικών Θεσσαλονίκης, καλώς ήρθατε και σας ευχαριστούμε όλες για την παρουσία σας απόψε εδώ, στην εκδήλωσή μας αυτή για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
Αυτή η ημέρα, η ημέρα της γιορτής της Γυναίκας, που σηματοδοτείται παγκοσμίως στις 8 Μαρτίου, δεν είναι απλώς μια γιορτή, αλλά μια υπενθύμιση των αγώνων των γυναικών, που έγιναν για μία ισότητα των φύλων, αλλά και των προκλήσεων που εξακολουθούν να υπάρχουν.
Οι απαρχές της Ημέρας της Γυναίκας αναζητούνται στις αρχές του 20ου αιώνα, με τις ρίζες της στα εργατικά κινήματα των γυναικών σε όλη τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη. Ξεκίνησε ως ημέρα διαμαρτυρίας και ακτιβισμού, έκκληση για καλύτερες συνθήκες εργασίας, δικαίωμα ψήφου και ίσα δικαιώματα για τις γυναίκες. Το 1908, 15.000 γυναίκες παρέλασαν στους δρόμους της Νέας Υόρκης, απαιτώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας, καλύτερους μισθούς και δικαιώματα ψήφου. Αυτό το γεγονός πυροδότησε τον εορτασμό της Εθνικής Ημέρας της Γυναίκας. Η ιδέα κέρδισε γρήγορα δυναμική στην Ευρώπη οδηγώντας στην καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας το 1911. Ήταν μια μέρα που σηματοδοτήθηκε από συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις που υποστήριζαν τα δικαιώματα των γυναικών να εργάζονται, να ψηφίζουν, να εκπαιδεύονται, να κατέχουν δημόσια αξιώματα και να τερματίζουν τις διακρίσεις. Ωστόσο, μόλις το 1975, κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Έτους της Γυναίκας, τα Ηνωμένα Έθνη αναγνώρισαν επίσημα την 8η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
Αυτή η σύντομη ματιά στην ιστορία αποκαλύπτει τον βαθιά ριζωμένο αγώνα για την ισότητα των φύλων, έναν αγώνα που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Οι γυναίκες έχουν κάνει απίστευτη πρόοδο όλα αυτά τα χρόνια, σπάζοντας φραγμούς και αμφισβητώντας το status quo σε κάθε τομέα της ζωής. Ωστόσο, το ταξίδι απέχει πολύ από το να επιτύχει τον σκοπό του. Οι γυναίκες σήμερα περιηγούνται σε ένα περίπλοκο τοπίο που χαρακτηρίζεται από συνεχή αγώνα για ίσες απολαβές, εκπροσώπηση σε ηγετικούς ρόλους και εξάλειψη της βίας με βάση το φύλο. Ο δρόμος ενάντια στα βαθιά ριζωμένα στερεότυπα και τα πολιτισμικά πρότυπα που περιορίζουν τους ρόλους και τις ευκαιρίες των γυναικών παραμένει ανηφορικός.
Σήμερα, η θέση της γυναίκας στην κοινωνία έχει εξελιχθεί εντυπωσιακά. Οι γυναίκες οδηγούν έθνη, διοικούν παγκόσμιες εταιρείες, πιέζουν τα σύνορα της επιστήμης και της τεχνολογίας και συμβάλλουν σημαντικά στον πολιτιστικό και κοινωνικό ιστό των κοινοτήτων μας. Ωστόσο, αυτά τα επιτεύγματα δεν επισκιάζουν την πραγματικότητα των συνεχιζόμενων διακρίσεων και ανισοτήτων. Οι γυναίκες εξακολουθούν να κερδίζουν λιγότερα από τους άνδρες για την ίδια εργασία, υπό-εκπροσωπούνται στην πολιτική και επιχειρηματική ηγεσία και αντιμετωπίζουν κοινωνικές προσδοκίες που υπαγορεύουν τις επιλογές και τις ελευθερίες τους.
Τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις σχετικά με το φύλο εξακολουθούν να υφίστανται, ενσωματώνονται διακριτικά στις απεικονίσεις των μέσων ενημέρωσης, στο εκπαιδευτικό υλικό και περιβάλλον, ακόμη και στη γλώσσα που χρησιμοποιούμε. Αυτά τα στερεότυπα όχι μόνο περιορίζουν τις ευκαιρίες των γυναικών, αλλά και διαμορφώνουν τα μυαλά των νέων, διαιωνίζοντας έναν κύκλο ανισοτήτων. Η απεικόνιση των γυναικών σε ρόλους που δίνουν έμφαση στην ομορφιά έναντι της σκέψης, στη συγκαταβατικότητα έναντι του θάρρους και στην εξάρτηση έναντι της ανεξαρτησίας συνεχίζει να ενισχύει τα επιβλαβή στερεότυπα.
Καθώς γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, ας δεσμευτούμε στην αμφισβήτηση των στερεότυπων, την καταπολέμηση της προκατάληψης, τη διεύρυνση των αντιλήψεων και τη βελτίωση των καταστάσεων. Πρέπει να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε πολιτικές που προάγουν την ισότητα των φύλων, υποστηρίζουν την ηγεσία των γυναικών και προστατεύουν τα δικαιώματα τους σε όλους τους τομείς της ζωής.
Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας εξελίσσεται κάθε χρόνο, αλλά το υποκείμενο μήνυμα παραμένει σταθερό: η ισότητα δεν είναι γυναικείο ζήτημα. Είναι ανθρώπινο θέμα, και ωφελεί όλο τον κόσμο. Η πορεία προς την ισότητα των φύλων απαιτεί συλλογική δράση, αλληλεγγύη και δέσμευση για αλλαγή από άτομα, κοινότητες και έθνη σε όλο τον κόσμο.
Κλείνοντας, ας τιμήσουμε τα επιτεύγματα των γυναικών, ας αναγνωρίσουμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και ας δεσμευτούμε να εργαστούμε μαζί προς έναν κόσμο όπου η ισότητα των φύλων δεν είναι απλώς στόχος αλλά πραγματικότητα. Ας γιορτάσουμε το θάρρος, τη δύναμη και την αποφασιστικότητα των γυναικών που άνοιξαν το δρόμο και ας υποστηρίξουμε εκείνες που συνεχίζουν να αγωνίζονται για μια δίκαιη και ισότιμη κοινωνία. Τέλος, ας γιορτάσουμε σήμερα τη δύναμη της γυναίκας, που συναρπάζει και καθηλώνει, αλλά ταυτόχρονα υπάρχει σε συνδυασμό με τη δύναμη του ανδρός, δημιουργώντας ένα κύκλο ισορροπίας και ομορφιάς στη ζωή αυτή.
Σήμερα, Ημέρα γιορτής της Γυναίκας, όπως κάθε χρόνο, ο Σύνδεσμος Επιστημόνων Γυναικών Θεσσαλονίκης, τιμά τον αγώνα των γυναικών που κατάφεραν να διαπρέψουν ειδικά στον χώρο των επιστημών και να αποτελέσουν φωτεινό παράδειγμα για τις επόμενες γενιές. Ελπίζω και εύχομαι οι επόμενες γενιές να τιμούν την Ημέρα αυτή, όχι για την ανάγκη προστασίας των αυτονόητων δικαιωμάτων τους, αλλά για τη διαχρονική προσφορά τους σε όλους τους τομείς της κοινωνίας και της επιστήμης.
Έτσι λοιπόν, στην αποψινή μας γιορτή έχουμε την τιμή να έχουμε κοντά μας και μία διακεκριμένη γυναίκα επιστήμονα, την κ. Στέλλα Μπεζεργιάννη Καθηγήτρια Χημικό Μηχανικό, Ερευνήτρια, και Πρόεδρο του Κέντρου Διάδοσης Επιστημών και Μουσείου Τεχνολογίας ΝΟΗΣΙΣ, και Διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης, την οποία και θα τιμήσει ο Σύνδεσμός μας, σε αναγνώριση του πολύτιμου ερευνητικού και διδακτικού της έργου στην Επιστήμης της, αλλά προπάντων όλων για την μεγάλη της προσφορά ως Γυναίκα Επιστήμων.
Τελειώνοντας θα ήθελα να ευχηθώ Χρόνια Πολλά σε όλες τις γυναίκες της γης σήμερα, τιμώντας τους πολλούς ρόλους που κλήθηκαν να ερμηνεύσουν. Σε αυτές που ξεχώρισαν, διέπρεψαν, κυριάρχησαν, εντυπωσίασαν και αποθεώθηκαν. Σε αυτές που είπαν ευχαριστώ που γεννήθηκαν γυναίκες, αλλά και για τις άλλες, για τα εκατομμύρια των γυναικών του πλανήτη, που κακοποιήθηκαν, βασανίστηκαν και δολοφονήθηκαν.
Ημέρα γιορτής σήμερα, αλλά και ημέρα περισυλλογής, τιμής και υπενθύμισης.
Χρόνια Πολλά σε όλες τις γυναίκες απανταχού της γης.
Σας ευχαριστώ πολύ.