Την Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2022 ο Σύνδεσμος Επιστημόνων Γυναικών Θεσσαλονίκης, πραγματοποίησε μια πολύ ενδιαφέρουσα και ξεχωριστή ξενάγηση στην Θεσσαλονίκη με ξεναγό τον κο Κωνσταντίνο Σφήκα.
Η ξενάγησή μας ξεκίνησε στην Συναγωγή Μοναστηριωτών που βρίσκεται στην οδό Συγγρού 35 στη Θεσσαλονίκη και αποτελεί την σημαντικότερη από τις τρεις συναγωγές που βρίσκονται στην πόλη.
Η ιστορία της Συναγωγής είναι συνδεδεμένη με αυτή της εβραϊκής κοινότητας της πόλης. Χτίστηκε χάρη σε δωρεές από εβραϊκές οικογένειες που κατάγονταν από το Μοναστήρι της σημερινής Βόρειας Μακεδονίας και είχαν εγκατασταθεί στη πόλη στη διάρκεια της δεκαετίας του 1910. Τον Ιούνιο του 1978, η Συναγωγή υπέστη σοβαρές καταστροφές από το μεγάλο σεισμό που έπληξε την πόλη μας και η λειτουργία της σταμάτησε μέχρι να ολοκληρωθούν οι λεπτές επεμβάσεις της αναστήλωσής της. Σήμερα συνεχίζει τη λειτουργία της εξυπηρετώντας τις θρησκευτικές ανάγκες του εβραϊσμού της Θεσσαλονίκης.
Στην συνέχεια ξεναγηθήκαμε στη Τράπεζα Αλλατίνι η οποία βρίσκεται μέσα στο αρχοντικό Αλλατίνι στις οδούς Βαλαωρίτου-Συγγρού-Βηλαρά, μέσα στον παλιό Φραγκομαχαλά. Η τράπεζα αυτή ιδρύθηκε το 1888 και ιδιοκτήτες ήταν οι Αδελφοί Αλλατίνι και πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες. Το κτήριο της στοάς Μαλακοπής κατασκευάστηκε το 1906 στην αυλή του αρχοντικού Αλλατίνι για να στεγάσει την πρώτη ελληνική Τράπεζα της Θεσσαλονίκης . Το 1909 η Τράπεζα αυτή μετέφερε την έδρα της στην Κωνσταντινούπολη. Το υποκατάστημα στη Θεσσαλονίκη λειτούργησε μέχρι και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά από τον οποίο η τράπεζα συγχωνεύθηκε με την Banque Nationale de Turquie, που ήταν τότε αγγλικών συμφερόντων. Σήμερα, το κτήριο στεγάζει μπυραρίες, καφετέριες και μπαρ, καθώς η πλατεία Χρηματιστηρίου και η οδός Βαλαωρίτου αποτελούν σημείο αναφοράς για τη νυχτερινή διασκέδαση των φοιτητών και των νέων της Θεσσαλονίκης.
Μετά την Τράπεζα Αλλατίνι επισκεφτήκαμε την Τράπεζα Μοδιάνο. Ο Σαούλ Μοδιάνο, περίπου το 1817 έφτασε στην Θεσσαλονίκη που ήταν γνωστή τότε και ως «Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων», ονομασία που της προσδόθηκε λόγω του μεγάλου εβραϊκού πληθυσμού της. Επικεντρώνεται σε χρηματικοτραπεζικές δραστηριότητες, ιδρύοντας τη Κτηματική Τράπεζα Μοδιάνο. Παράλληλα, ασχολήθηκε με τη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης κτηρίων όπως της στοάς Σαούλ (Sité Saul), της οποίας το έτος ίδρυσης υπολογίζεται τη δεκαετία του 1880.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η ξενάγηση στο Κέντρο Ιστορικής Διαδρομής Εβραϊσμού Θεσσαλονίκης το οποίο είναι ένα νέο μουσείο που βρίσκεται στην οδό Αγίου Μηνά 13, στη Θεσσαλονίκη – πρόκειται ουσιαστικά για το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Στο μουσείο αυτό παρουσιάζεται η μόνιμη έκθεση “Θεσσαλονίκη: Μητρόπολη του Σεφαραδισμού”, με στοιχεία για την ιστορία των Εβραίων στη Θεσσαλονίκη, όπως επίσης και για τις δραστηριότητές τους. Επίσης, ο επισκέπτης παρακολουθεί τη συμβολή των Εβραίων στην οικονομική ανάπτυξη, μέσα από τα εκθέματα, την κοινωφελή δραστηριότητά τους και τα βιβλία τους. Υπάρχει επίσης φωτογραφική έκθεση με θέμα το Ολοκαύτωμα.
Η ξενάγησή μας ολοκληρώθηκε στην ανακαινισμένη Αγορά Μοδιάνο, η οποία μετά από έξι χρόνια απουσίας, η ιστορική αυτή αγορά στη Θεσσαλονίκη, ανοιξε τις πύλες της την Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2022. Όλοι οι επιχειρηματίες της Αγοράς ξεκινάνε να γράφουνε τις νέες σελίδες της ιστορίας της. Μίας ιστορίας πάνω από 100 ετών που σήμερα μπαίνει στη νέα της εποχή.
Ευχαριστούμε θερμά τον κο Constantinos Sfikas Κωνσταντίνο Σφήκα γι αυτήν την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ξενάγηση.Όπως πάντα ανεξάντλητος και ασυναγώνιστος στις πληροφορίες και στις γνώσεις του και ιδιαίτερος στην μεγάλη αγάπη του να τις μεταδίδει και να τις μοιράζεται.
Ευχαριστούμε όλα τα μέλη, τις φίλες και τους φίλους που συμμετείχαν με μεγάλο ενθουσιασμό και ενδιαφέρον στην ξενάγηση αυτή του ΣΕΓΘ.
